1 –    İlmi iste ve edeb sahibi ol ; Cehli terk et, halkın hayırlısı ol.

2 – Edepten mahrum olan kişilerde ilim bulunmaz. Onların sözleri ramazan topu gibi kuru gürültüden ibarettir.

3 – Ey birâder, “Oku ilmi, etme şek. Câhilin elinden iyidir, bir uyuz eşek”

4 – Senin iftiharın mal ve neseb ile ise, Ben de iftihar ederim ilim, edeble.

5 –  Ehl-i irfan meclisinde aradım, kıldım taleb. İlmi en geride buldum, illâ edeb, illâ edeb.

6  –  Edeb bir tâc imiş nûr-u Hüdâ’dan ; Giy ol tâcı, emin ol her belâdan.

7 – İlmi öğren ey kişi, çünkü cehâlet utançtır ; Zira cehâlete razı olan ancak hımardır.

8 – Güneş kapalı yerlere girmediği gibi, günahlarla dolu olan gönüllere de nûr (ilim) kâr etmez. Günahkâr gönül sahipleri, kapalı gönülleri, tevbe edip günahlardan arındırdığı zaman, oraya da nûr girer.

9 –  Yetim o değildir ki, ana ve babası ölmüş ola ; Belki yetim odur ki, ilim ve edebten mahrum ola.

10 – Asıl cehâlet odur ki, kişi kâinat mektebinde bulunur da, bunun sahibi kimdir, diye düşünmez ve O’nu bulup iman etmez.

11 – Aziz ve muhterem kardeşim ! Asıl cehâletin dinden, îmandan mahrumiyet oluşunu sakın unutma.

12 –   Câhillik : Dinsizlik  kadar (kara) câhillik  tasavvur  olunamaz.

13 –  İlim bir kıymetli cevherdir,anı tahsil kıl ! Câhil olma ki cehâlet, derd-i bî dermandır.

14 –  İlim mü’minin en hayırlı dostu ; akıl delili ; amel de kayyımıdır. Hilim ise, mü’minin veziridir.

15 – Saadet istersen dinini öğren ; selâmet istersen yine dinini öğren. Dünyâyı istiyorsan dinini öğren. Âhiretini istiyorsan yine dinini öğren, vesselâm.. ( M. Zahid Kotku, İlim Kitabı Sh. 55 >>132 )

16 – Bizim yolumuzda, halka hizmetin olduğu yerde nafile ibadet sonraya bırakılır. Hizmet varken, benim zikrim var, dersim var deyip zikirle, dersle meşgul olmak büyük hatadır.

17 -  Yerli sanâyi’ye teşvik : Asıl olanın, dışarıdan almak değil, dışarıya satmaktır. – Bakın, bakın, kâinatta herşey insana hizmet ediyor. İnsanın da insana hizmet etmesi lâzımdır.

18 -  Putların çok nev’ileri vardır. Meselâ, paralar, mallar, servetler, şehvet, nefsin arzuları ve emsâli... Bunların en korkuncu olan “kendini beğenmek” pek büyük bir belâdır.

19 – Ey muhterem kardeşim, biz herkese hüsn-i zan eder, kimsenin aleyhinde bulunmayı sevmeyiz.

20 – ( Babası ) : Oğlum, herkes iyi, ben yaman ; herkes buğday, ben saman,  de  ve  öylece  kabul  et.  ( M. Zahid Kotku, İz Bırakanlar )

21 –  Ömrünü boş yere zevk-ü sefâ ile, para pul budalası olarak mahv etme. Son pişmanlık fayda vermemiştir. ( M. Zahid Kotku, T. Ahlak. 2/99)

22 – Asıl hüner her şeyi yerli yerine yapabilmektir. Bu da kuvvetli bir ilim ve mağlup olmaz nefisle mümkündür. Azgın nefislerde her ne kadar ilim olsa da o kişi yine nefsinin esiri olmaktan kendini kurtaramaz. ( M. Zahid Kotku ; T. Ahlak. 1/153 )

23 – Çok aziz ve muhterem kardeşim, sen de kat’iyyen ihmal etme de Kur’an’ı Kerim’i hem kendin oku, hem de bütün aile fertlerinin titizlikle üzerinde durarak, onları da okut. Yalnız dünyâ bilgilerini vermek için çalışıyorsan, nafile. Asıl ebediyyen faydası olacak olan bu Kur’an’ı öğret ve üzerinde  durarak  tatbikine  sa’y  ve  gayret  eyle.  ( Mehmed  Zahid Kotku ;  T.  Ahlak, 4 / 240 )

24 – Aziz evlat, sevgili kardeş, sen daima temiz kalpli, güzel ahlaklı, âlim ve fâzıl, âbid ve mütevâzî; zâhid ve dünyaya iltifatı olmayanları ve insan-ı kâmil olanları ara, bul (onlarla dost ol).  ( M. Z. Kotku, T. Ahlak, 5/100 )

25 – Aziz kardeş, hilkatten maksat, Hâlık’ı tanıyıp, O’na kulluk etmektir. O’nu tanımak ve kulluğunu yapabilmek için de, dînî bilgilerini artırmak gerekir.       ( M.  Zahid  Kotku,  T. Ahlak,  5 / 148 )

26 –  Aklı kâmil olmayan, direksiz eve benzer. Hilmi olmayan, vezirsiz sultana benzer. Sabrı olmayan,anasız, babasız, kardeşsiz bir zavallıdır.                           

27 – Ey aziz kardeşim ;  çok uyanık ve müteyakkız olmak gerekir. Nefesleri boşa geçirme, hevây-ı hevesine kapılma. Bir gün vade gelip de “haydi gel” denilnce, artık durmak mümkün değildir. Sonra bu hayatın mesuliyet sorguları var, sakın bunlara inanmamazlık etme. ( Mehmed Zahid Kotku ; T. Ahlâk,  5 / 164 )

28 – Aziz kardeşim , sakın kimseyi hakir ve hor görme. Sakın kimseyle istihza etme ve bu gibi hallere ne alış, ne de çoluk çocuğunu alıştır. Çünkü   bu   alışılan   şeyleri   terk   etmek   kadar   zor   bir   şey   yoktur.

( M. Zahid Kotku ; T. Ahlâk, 5 / 174

29 – Aziz kardeş ;  Kişi şahsî hayatında gayet mütevâziâne ve oldukça kanaatkar bir hayat ile her türlü cefâlara, açlıklara karşı sabırla, metin olmalı ve ölümünü gözünün önünden ayıtmamalıdır. ( Mehmed Zahid  Kotku ; T. Ahlâk, 5 / 224 )

30 – İşte müslümanlığın çökmesine en büyük âmil, müslümanların hakiki müslüman olmayıp servet ve bilgilerine mağrur olarak, fukarâ  ve zuafânın haklarına riâyet etmeyip, onlara İslâmî ve insânî muâmele yapmadıklarından dolayıdır. ( M. Z. Kotku, M. Vasıfları, 17 )