Batumlu Ali Haydar (Arsebük) efendi
Batumlu Ali Haydar (arsebük) efendi.
Dörtmezheb fakihi fıkıhta dahi bir imamdı ezbere dört mezheb fıkhını yazacak kadar ilimde oteriter idi.
Önemli bir uyarı:
Çokları bu mübarek fakihi isim benzerliğinden dolayı Mahmut Ustaosmanoğlunun şeyhi olan Merhum ahıskalı Ali Haydar efendi ile karıştırıyorlar Ali haydar efendi fakih değildi dörtmezheb fıkhını bilmez idi çokları isim benzerliğinden karıştırıyorlar bu nedenle bu büyük fakihe haksızlık edilmektedir ilimde dürüst olmak esastır.
HAYATI:1853 senesinde Batum’da doğdu. Kazasker Batumlu Mehmet Emin Efendi’nin oğludur. Medreselerde ve kadı okulu (Mekteb-i Nüvvab)’nda eğitim gördü. 1880-1883 arasında Burdur ve Denizli kadılığı yaptı. 1885’te Hukuk Fakültesinde, Mecelle ve Usul-i muhakemat öğretmenliği yaptı. İstanbul-Bidayet Mahkemesi İkinci Hukuk Dairesi başkanlığı, Bidayet Mahkemesi birinci reisliği, İstinaf Mahkemesi hukuk kısmı reisi, 1900’de Temyiz Mahkemesi azası, 1907’de Temyiz-i Hukuk Dairesi başkanlığı görevlerinde bulundu.
1914 senesinde Osmanlı Devleti’nin Birinci Dünya Savaşı’na girişini bir Cihad-ı Ekber olduğuna dair fetvayı hazırladı ve fetva emini olarak Fatih Camii avlusunda okudu. Anadolu ve Rumeli kazaskerliği rütbelerine yükseldi. 11 Kasım 1918 Tevfik Paşa kabinesinde Adliye Nazırı olarak görev yaptı.
1935 senesinde İstanbul’da vefat etti. Ahmet İzzet Paşa hükümeti kurulurken, Padişah Vahdettin tarafından Şeyhülislamlık makamına getirilmek istendi ise de bu kararı kabul etmedi. Yaşadığı dönemde “Gürcü Ali Haydar Efendi” namıyla da tanınır. Soy adı kanunundan sonra ailesi Arsebük soy ismini almıştır.
Eserlerinden bazıları:
Mecelleyi şerh ederek dört cilt halinde Dürer-i Hükkam Şerh-i Mecelle-i Ahkam adıyla büyük bir eser meydana getirdi.
Risale-i Mefkud,
Teshilü’l-Feraiz,
Şerh-i Cedidi Kanuni Arazi gibi bir çok eseri daha vardır.
Kaynak: Murat Kasap, Osmanlı Gürcüleri, İstanbul 2010, s.276,277
Yorumlar -
Yorum Yaz